Deelname aan psychotrauma-onderzoek door mensen met PTSS-gerelateerde klachten is, tegen de verwachting in, niet extra belastend vanwege hun klachten. Als mensen dergelijk onderzoek belastend vinden, blijken zij onderzoek naar heel andere onderwerpen zoals naar politieke waarden ook belastend te vinden. Dat concluderen hoogleraar Victimologie Peter van der Velden van INTERVICT (Tilburg University) en collega’s van diverse universiteiten uit nieuw onderzoek. Ze roepen op tot een discussie over de Wet Medisch Onderzoek die psychisch belastend onderzoek aan banden legt.
De onderzoekers gingen na in hoeverre de belasting van opeenvolgende (longitudinale) trauma-onderzoeken bij dezelfde groep mensen te verklaren is door onder meer posttraumatische stressreacties, zelfredzaamheid, persoonlijkheid dan wel de belasting die deze mensen ervaren van deelname aan trauma-onderzoek of andere typen onderzoek, zoals onderzoek naar politieke waarden. Daarvoor zijn gegevens gebruikt uit representatieve groep Nederlanders. Binnen de onderzochte groep respondenten bevonden zich 764 personen die maximaal 2 jaar voor het onderzoek geconfronteerd waren geweest met potentieel traumatische ervaringen en die zowel aan trauma- als aan andere onderzoeken hadden meegedaan.
Aan deze respondenten werd gevraagd in hoeverre zij het plezierig of juist moeilijk vonden om onderzoeksvragen te beantwoorden. Uit de antwoorden blijkt dat de psychische belasting van herhaald (longitudinaal) trauma-onderzoek sterk samenhangt met de belasting die mensen ervaren in andere soorten onderzoek, in dit geval onderzoek naar politieke waarden, persoonlijkheid en gezondheid. De onderzoekers vonden daarentegen nauwelijks samenhang met posttraumatische stress-symptomen, zelfredzaamheid en persoonlijkheidskenmerken.
Kennelijk zijn er mensen die enquêtes invullen belastend vinden ongeacht het onderwerp. Mensen die onderzoek naar politieke waarden belastend vinden, vinden ook trauma-onderzoek belastend en andersom.
Deze uitkomsten plaatsen onderzoeken waarbij sprake is van mogelijk ingrijpende vragen aan mensen in een nieuw daglicht, stellen de onderzoekers. Het thema van het onderzoek lijkt namelijk niet uit te maken, wel de respons-stijl van een respondent. De richtlijn van de Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek dat onderzoek met ingrijpende, belastende of intieme vragen onder de Wet Medisch Onderzoek kan vallen en dan getoetst zou moeten worden door een Medisch-Ethische Toetsingscommissie, zou op grond van dit en ander bestaand onderzoek, opnieuw onder de loep moeten worden genomen.
De studie ‘De belasting van longitudinaal trauma-onderzoek’ verscheen in De Psycholoog (mei 2015) en werd verricht door Peter van der Velden (INTERVICT, Tilburg University) in samenwerking met Mark Bosmans (Tilburg University), Theo Bouman en Jos de Keijser (Klinische psychologie, Rijksuniversiteit Groningen), Rolf Kleber en Henk Schut (Klinische en Gezondheidspsychologie, Universiteit Utrecht).
Bron: tilburguniversity.edu