Psychotrauma bij militairen en politieagenten

Prof. kol. Eric Vermetten is bijzonder hoogleraar Medisch biologische en psychiatrische aspecten van psychotrauma. Eind mei hield hij zijn oratie ‘Strijd van binnen’. Eric Vermetten doet onderzoek naar psychotrauma, met name bij geüniformeerde beroepsgroepen, zoals militairen en politieagenten. Tot zijn belangrijkste taken rekent hij het verbinden van de vele initiatieven die er binnen zijn vakgebied zijn. “Er is veel expertise op het gebied van psychotrauma binnen Nederland en die wordt nog veel krachtiger als je die bundelt. Dan zijn er doorbraken te verwachten”, aldus Vermetten.

Cognitieve gedragstherapie

Het onderzoek richt zich vooral op posttraumatische stressstoornis (PTSS), een aandoening die pas in 1980 werd opgenomen in de DSM, het handboek van psychiaters. Symptomen als herbeleving, prikkelbaarheid en verslaving na een traumatische beleving kregen voor die tijd steeds andere benamingen, bijvoorbeeld Shellshock, concentratiekamp- en post-Vietnamsyndroom.

“Sinds PTSS in de DSM staat, heeft het onderzoek ernaar een hoge vlucht genomen”, aldus Vermetten. Er is inmiddels een goede, evidence-based behandeling met traumagerelateerde cognitieve gedragstherapie, EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) en medicatie.

Genetische factoren

Het huidige onderzoek richt zich vooral op de vraag waarom de ene persoon wel PTSS krijgt en de andere niet na eenzelfde ingrijpende gebeurtenis. “Genetische factoren spelen een rol, maar ook ervaringen uit het verleden kunnen de kans op PTSS verhogen.”

Voorlichting goed

“De voorlichting aan de huidige generatie professionele militairen is goed. In het verleden, zoals in een voorlichtingsfilm voor militairen die naar Libanon gingen, werd alleen gesproken over het goede weer en de stranden”, aldus Vermetten. Hij noemt de nazorg ook behoorlijk goed, en onderworpen aan continue verbetering. “De media geven soms misschien een ander beeld door casussen breed uit te meten, maar er is bij Defensie veel aandacht voor het herkennen en behandelen van psychotrauma-klachten.”

Nieuwe technologie

De behandeling van PTSS kan wel nog verder toegesneden worden op de cultuur en de persoon, denkt Vermetten. “Een deel van de militairen vindt de therapie ‘niet leuk’ en stopt ermee. We zouden de inzet van de patiënt ook kunnen vergroten door therapie interactiever te maken en bijvoorbeeld ook thuis aan te bieden.”

Vermetten verwacht veel van nieuwe technologie die onder meer ontwikkeld wordt aan technische universiteiten. “Je kunt denken aan het gebruik maken van elementen uit computerspellen, zoals spelregels en beloning. Dan krijg je een soort computerspel, met de therapeut als coach.”

Depersonalisatie

Bij de behandeling van PTSS mag ook meer rekening worden gehouden met subtypen van PTSS. “Ongeveer 30 procent wordt gekenmerkt door gevoelens van fragmentatie, veranderde lichaamsbeleving, pijn en onvermogen om situaties cognitief de baas te worden. Dat zien we vaker in relatie tot vroegkinderlijk trauma. Om pijn niet te hoeven voelen, projecteer je je buiten jezelf. Dat is op dat moment wel beschermend, maar kan in het latere leven nadelig werken.”

Dit type PTSS vereist een andere behandeling dan de gebruikelijke cognitieve gedragstherapie. “In de nieuwe DSM 5 worden de twee soorten PTSS wel onderscheiden, maar dit moet nog verder worden doorgevoerd in vragenlijsten en protocollen”, aldus de nieuwe hoogleraar.

Militaire opleiding

Eric Vermetten (1961) studeerde geneeskunde in Maastricht en specialiseerde zich tot psychiater. Hij werd in 2001 burgerpsychiater bij Defensie en promoveerde in 2003 op onderzoek naar PTSS. In 2007 is hij na een militaire opleiding bevorderd tot kolonel.

De leerstoel Medisch biologische en psychiatrische aspecten van psychotrauma is ingesteld door het Ministerie van Defensie en Stichting Arq Psychotrauma Onderzoek. Leiden heeft een lange traditie in het onderzoek naar stress en de impact daarvan op het leven van mensen.

De oratie ‘Strijd van binnen’ is te lezen op de website van het LUMC.

Bron: Lumc.nl

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *